Tổng quan về thị trường tài chính, thực trạng thị trường tài chính Việt Nam hiện nay

Tổng quan về thị trường tài chính

Thị trường tài chính là gì?

Thị trường tài chính là nơi giao dịch các tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, v.v. Các hộ gia đình, công ty và tổ chức tài chính đều tham gia vào các giao dịch trên thị trường tài chính. Các chủ thể tham gia mua bán các tài sản tài chính - hàng hóa trên thị trường tài chính sơ cấp bao gồm Chính phủ và các tổ chức trung gian lớn.

Cấu trúc thị trường tài chính

Cấu trúc thị trường tài chính bao gồm hai thành phần chính là thị trường tiền tệ và thị trường vốn. Tùy vào cách thức phân loại mà thị trường tài chính sẽ được chia chi tiết thành nhiều thị trường cụ thể khác nhau. Thông tin chi tiết sẽ được ZaloPay phân tích phía dưới nội dung tiếp theo.

Đặc trưng cơ bản của thị trường tài chính

Hiểu được các đặc trưng cấu trúc và vai trò của thị trường tài chính sẽ cải thiện hiệu quả tỉ suất sinh lời khoản đầu tư. Dễ dàng tìm hiểu và nắm bắt những thay đổi trong động lực của nền kinh tế và dòng tiền. Sau đây là những yếu tố cơ bản của cấu trúc thị trường tài chính mà bạn nên biết:

• Thị trường mục tiêu cho ngành tài chính: Đây là nguồn cung - cầu vốn và dòng tiền. Ví dụ: Nếu Người A muốn giao dịch cổ phiếu của Công ty B, thì cả A và B đều là những người tham gia thị trường tài chính.
• Công cụ trong thị trường tài chính: Các tài liệu tài chính quan trọng được công bố. Ví dụ: Khi bán sản phẩm, hóa đơn GTGT được phát hành.
• Chủ thể: Những người tham gia thị trường tài chính bao gồm cả thế nhân và pháp nhân. Các tổ chức tài chính như ngân hàng, công ty bảo hiểm, v.v.
• Hàng hóa trên thị trường tài chính bao gồm cổ phiếu, trái phiếu và hợp đồng kỳ hạn.

Điều kiện hình thành thị trường tài chính là gì?

Khi các điều kiện sau đây được đáp ứng, một thị trường tài chính có thể được hình thành:

• Cán cân tiền tệ ổn định, nền kinh tế hàng hóa phát triển và lạm phát được kiểm soát.
• Các công cụ tài chính phát triển phong phú và đa dạng.
• Mạng lưới các trung gian tài chính đã phát triển và lớn mạnh.
• Khung pháp lý thống nhất để điều tiết thị trường đã được thiết lập.
• Để hỗ trợ hoạt động tài chính, cơ sở hạ tầng và hệ thống thông tin kinh tế được phát triển.
• Có một nhóm các doanh nhân, nhà đầu tư và nhà quản lý am hiểu thị trường tài chính.

Phân loại cấu trúc thị trường tài chính

Phân loại theo phương thức huy động nguồn tài chính

Thị trường tài chính được chia thành hai nhóm theo phương thức huy động nguồn tài chính:

• Thị trường nợ: Nơi mua và bán các công cụ nợ. Bao gồm ba loại công cụ nợ (nợ ngắn hạn có thời hạn dưới 1 năm, nợ trung hạn từ 1-10 năm, nợ dài hạn từ 10 năm trở lên).
• Thị trường vốn cổ phần: Nơi huy động vốn thông qua việc phát hành cổ phiếu. Ở đó, cổ phiếu thể hiện quyền phân chia tài sản và thu nhập của công ty. Một phần tài sản của công ty sẽ được nắm giữ bởi các cổ đông.

Phân loại theo sự luân chuyển vốn

Thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp là hai loại có thể được phân loại theo chu kỳ quay vòng của nguồn tài chính:

• Thị trường tài chính sơ cấp: Hoạt động chính là mua và bán chứng khoán mới phát hành hoặc phát hành dưới giá trị thông qua các ngân hàng.
• Thị trường tài chính thứ cấp: Việc bán chứng khoán đã phát hành trên thị trường sơ cấp được gọi là thị trường tài chính thứ cấp. Thị trường phi tập trung và trao đổi là hai bộ phận cấu thành của thị trường thứ cấp.

Phân loại theo thời gian sử dụng nguồn tài chính huy động

Thị trường được phân thành hai nhóm dựa trên đặc điểm thời gian sử dụng nguồn tài chính huy động:

• Thị trường tiền tệ: Nơi phát hành và mua lại các công cụ tài chính ngắn hạn có kỳ hạn dưới một năm. Tín phiếu kho bạc, khoản vay ngân hàng ngắn hạn, chứng chỉ tiền gửi và thương phiếu là những loại nằm trong số các công cụ có sẵn trên thị trường tiền tệ.
• Thị trường vốn: Một thị trường nơi các sản phẩm tài chính có kỳ hạn từ một năm trở lên được giao dịch. Đây là thị trường sẽ giải quyết các quan hệ cung - cầu vốn trong dài hạn và gồm 3 thành phần là cổ phiếu, trái phiếu và khoản vay thế chấp.

Phân loại theo tính chất pháp lý

Thị trường tài chính được chia thành hai loại chính dựa trên tính chất pháp lý:

• Thị trường tài chính chính thức:  Đây là nơi mà các hoạt động giao dịch, mua bán và chuyển đổi tài chính diễn ra theo các thể chế và chuẩn mực mà chính phủ đã quy định rõ ràng trong luật. Lợi ích của nhà đầu tư sẽ được luật pháp bảo vệ.
• Thị trường tài chính không chính thức: Hoạt động mua bán các nguồn tài chính và tài sản không tuân theo các tổ chức hoặc quy định pháp luật. Lợi ích của những người tham gia thị trường nhà ở sẽ không được pháp luật bảo vệ.

Tổng quan về thị trường tài chính Việt Nam

Cấu trúc

Nhà đầu tư sẽ hiểu rõ hơn bản chất và đặc điểm của các biến động nếu nắm rõ cấu trúc và vai trò của thị trường tài chính Việt Nam. Các đặc điểm của việc hình thành vốn và các công cụ tài chính sẽ khác nhau tùy thuộc vào nền kinh tế. Căn cứ vào thời điểm huy động các nguồn tài chính, cấu trúc thị trường tài chính Việt Nam được chia thành hai loại là thị trường tiền tệ và thị trường vốn.

Thực trạng thị trường tài chính Việt nam

Thị trường tài chính Việt Nam hiện tại đã có những bước phát triển đáng kể và đa dạng, dẫn đến sự ra đời của các thị trường kinh tế đặc trưng:

• Các tổ chức tài chính.
• Thị trường chứng khoán.
• Ngành bảo hiểm.
• Hệ thống ngân hàng thương mại.

Nguồn vốn chính cho các doanh nghiệp ở Việt Nam là từ hệ thống ngân hàng và các tổ chức tài chính. Kết quả là, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế bị ảnh hưởng đáng kể bởi tốc độ tăng trưởng cho vay.

Có một số loại hình ngân hàng thương mại khác nhau ở Việt Nam, bao gồm ngân hàng quốc doanh, ngân hàng cổ phần, ngân hàng cổ phần nhà nước, quỹ tín dụng nhân dân trung ương, quỹ tín dụng nhân dân cơ sở và ngân hàng, ngân hàng liên doanh, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, ngân hàng 100% vốn nước ngoài… Ngân hàng nhà nước kiểm soát tập trung cơ chế tác động của các ngân hàng thương mại.

Hiện trạng tiền gửi và huy động vốn ở Việt Nam

Thị trường vốn ở Việt Nam hiện tại hoạt động khá sôi động tại Việt Nam, thu hút được lượng lớn dòng tiền tự do của nhà đầu tư. Dòng tiền nhàn rỗi của các cá nhân rất quan trọng đối với sự tăng trưởng của nền kinh tế và thị trường tiền tệ. Các tổ chức ngân hàng thường đưa ra các hình thức để lôi kéo nguồn vốn từ người dân, bao gồm:

• Khách hàng cá nhân nên được khuyến khích gửi tiền vào tài khoản tín dụng.
• Tiền gửi không kỳ hạn đang là phương thức thu hút nguồn tiền từ cả người dân và doanh nghiệp.
• Cạnh tranh phát hành trái phiếu, kỳ phiếu, chứng chỉ tiền gửi, v.v. để huy động vốn từ các khoản tiền gửi có kỳ hạn trên 6 tháng.

Như vậy, bài viết trên ZaloPay đã giúp bạn hiểu được cách thức hoạt động và vai trò của thị trường tài chính. Từ đó, lựa chọn phương thức phù hợp để đầu tư sinh lợi hoặc nắm bắt xu hướng biến động, lên xuống của giá cổ phiếu, trái phiếu.