Hệ số Beta là gì? Công thức tính và vai trò của hệ số Beta trong đầu tư chứng khoán

Hệ số Beta là gì?

Hệ số Beta trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán được hiểu là hệ số đo lường sự biến động, rủi ro hệ thống của một chứng khoán cụ thể hay một danh mục đầu tư so với sự biến động, rủi ro của toàn bộ thị trường chung.

Hệ số Beta được sử dụng trong CAPM (mô hình định giá tài sản vốn) để tính toán tỉ suất sinh lời kỳ vọng của một tài sản dựa vào tỷ suất sinh lời trên thị trường và hệ số beta của nó.

Công thức tính hệ số beta

Hệ số beta được tính theo công thức như sau:

Trong đó:

• Ri: Tỷ suất sinh lời của mã chứng khoán
• Rm: Tỷ suất sinh lời của thị trường chung (tại thị trường Việt Nam là VNIndex).
• Var (Rm): Phương sai của tỷ suất sinh lời thị trường.
• Cov (Ri,Rm): Hiệp phương sai của tỷ suất sinh lời của chứng khoán (danh mục đầu tư) và tỷ suất sinh lời của thị trường chung.

Cách tính tỷ suất sinh lời R:

Trong đó:

• P0: là giá tham chiếu của ngày đang tính
• P1: giá đóng cửa điều chỉnh của phiên giao dịch đang tính.

Tham khảo: Giờ giao dịch chứng khoán tại các sàn phổ biến tại Việt Nam

Ý nghĩa từng hệ số Beta

Trong việc đầu tư chứng khoán, hệ số Beta được xem là chỉ số đo lường độ rủi ro của chứng khoán nhằm giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định hợp lý. Mỗi trường hợp xảy ra có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau, nhà đầu tư cần nắm rõ để áp dụng hệ số Beta một cách hiệu quả:

Hệ số Beta < 0: Chứng khoán (danh mục đầu tư) đang có biến động ngược chiều so với thị trường chung.

Hệ số Beta = 0: Chứng khoán (danh mục đầu tư) có sự biến động hoàn toàn độc lập, không chịu tác động bởi biến động từ thị trường.

Hệ số Beta > 0: Chứng khoán (danh mục đầu tư) chịu sự ảnh hưởng bởi sự biến động từ thị trường và sẽ có 3 trường hợp xảy ra như sau:

• Beta < 1: Chứng khoán (danh mục đầu tư) có sự biến động thấp hơn sự biến động của thị trường chung, tức là giá của chứng khoán sẽ ít bị thay đổi do ảnh hưởng của thị trường.
• Beta = 1: Chứng khoán (danh mục đầu tư) có sự biến động bằng với sự biến động của thị trường chung.
• Beta > 1: Chứng khoán (danh mục đầu tư) có sự biến động cao hơn sự biến động của thị trường chung, đây là trường hợp có rủi ro khá lớn nhưng đi kèm với đó cơ hội sinh lời cao.

Để hình dung rõ hơn về ý nghĩa của hệ số Beta, bạn có thể tham khảo ví dụ sau đây:

Mã cổ phiếu X có hệ số Beta = 1.3, tức là mức độ rủi ro của cổ phiếu X so với mức độ rủi ro của thị trường chung lên đến 30%. Có thể thấy rủi ro của cổ phiếu X tương đối lớn nhưng đi kèm với đó là cơ hội tìm kiếm được tỷ suất sinh lời cao.

Vai trò của hệ số Beta

Việc hiểu và tính toán được hệ số Beta trong đầu tư chứng khoán có vai trò vô cùng quan trọng đối với các nhà đầu tư:

• Hệ số Beta được sử dụng chủ yếu trong mô hình định giá tài sản vốn (CAPM). Beta được xem là thước đo mức độ biến động, rủi ro của chứng khoán (hay danh mục đầu tư) so với toàn bộ thị trường.
• Hệ số Beta biểu hiện sự tương quan giữa sự biến động, rủi ro của chứng khoán so với sự biến động, rủi ro của thị trường chung. Điều kiện nền kinh tế thay đổi có thể dẫn đến làm thay đổi hệ số Beta.
• Nhà đầu tư có thể tính toán được sự biến động của chứng khoán (cổ phiếu) định đầu tư so với sự biến động của thị trường chung. Qua đó có thể đưa ra quyết định một cách hợp lý và an toàn.
• Hệ số Beta giúp nhà đầu tư nhận định được một cổ phiếu có đi cùng chiều với thị trường hay không và mức độ rủi ro, biến động so với thị trường chung. Từ đó, nhà đầu có thể đưa ra nhận định về mức độ rủi ro và có quyết định một đầu tư phù hợp.

Như vậy, bài viết trên ZaloPay đã giúp bạn tìm hiểu Beta là gì? Vai trò và cách tính hệ số Beta trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Hy vọng những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn có thêm một phương pháp lựa chọn cổ phiếu đầu tư phù hợp.