Mã OTP là gì? Những điều cần lưu ý khi sử dụng mã xác thực OTP

Mã OTP là gì?

Mã xác thực OTP (One Time Password) là mật khẩu chỉ sử dụng một lần. Đây là một dãy ký tự hoặc chữ số ngẫu nhiên được tạo ra và gửi đến số điện thoại hoặc email của người dùng để xác nhận giao dịch hay đăng nhập vào tài khoản. Mã OTP có hiệu lực trong thời gian ngắn (thường là 30 giây đến 2 phút) và sẽ không còn hợp lệ trong bất kì phiên giao dịch nào khác. OTP được xem như  lớp bảo mật thứ hai cho mạng xã hội, mua sắm trực tuyến và dịch vụ ngân hàng điện tử.Khi tài khoản của bạn bị lộ thông tin hoặc bị hacker xâm nhập, mã xác thực OTP sẽ hỗ trợ ngăn chặn và giảm thiểu nguy cơ bị tấn công. 

Các loại mã OTP đang có trên thị trường

Có 4 loại mã OTP trên thị trường bao gồm:

SMS OTP

Khách hàng sẽ nhận được tin nhắn yêu cầu gửi mã OTP về số điện thoại đã đăng ký qua SMS. Sau đó, khách hàng phải nhập mã trong tin nhắn này để hoàn tất giao dịch. Cách lấy mã OTP SMS khá đơn giản và phần lớn các ngân hàng sử dụng SMS OTP. Đây là loại OTP phổ biến nhất hiện nay mà bạn cần nắm rõ.

Voice OTP

Đây là một phương pháp và hình thức mới được phát triển để lấy mã OTP. Để tạo mật khẩu sử dụng một lần cho hình thức này, hệ thống sẽ tự động gọi đến số điện thoại mà bạn đã đăng ký sử dụng để cung cấp cho bạn mật khẩu.

Token

Token là một một thiết bị điện tử mặt hàng kỹ thuật số mà ngân hàng sẽ cung cấp cho bạn khi bạn mở tài khoản thanh toán. Token có thể được sử dụng ngay cả khi không có kết nối mạng, đây là điểm khác so với SMS OTP. Nhiều dịch vụ ngân hàng hiện cung cấp bảo mật mã thông báo, nhưng việc tạo một máy token sẽ tốn thêm chi phí để sử dụng dịch vụ này.

Token là thiết bị rời, có khung nhỏ nên cần cất giữ cẩn thận vì rất dễ bị thất lạc. Mỗi tài khoản ngân hàng sẽ có một token key duy nhất của riêng mình, mã này phải được thay thế sau một khoảng thời gian nhất định bằng token mới.

Smart OTP

Smart OTP là một phương thức kết hợp giữa SMS OTP và Token key. Các ứng dụng trên máy tính bảng và điện thoại thông minh đều có thể sử dụng Smart OTP. Hiện tại, SMS OTP đang được loại bỏ dần để thay thế bằng phương thức xác thực Smart OTP. Với Smart OTP, tính bảo mật được đảm bảo tuyệt đối vì không thể có nhiều thiết bị cùng sử dụng một chương trình tạo OTP. Bên cạnh đó khái niệm về “mã pin Smart OTP là gì?” là điều mà bạn cũng cần quan tâm để đảm bảo an toàn thông tin.

Xem thêm: Top 14 cách kiếm tiền online tại nhà chỉ với số vốn khiêm tốn

Mã OTP thường được sử dụng trong trường hợp nào?

Kích hoạt tài khoản

Mã OTP là luôn giải pháp được sử dụng phổ biến trong việc tạo tài khoản trên các hệ thống và nền tảng trực tuyến đòi hỏi mức độ bảo mật thông tin cao. Nhờ tính chất chỉ sử dụng một lần duy nhất, mã OTP giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ bị tấn công và đánh cắp thông tin người dùng, tạo lớp bảo vệ vững chắc cho tài khoản.

Xác nhận giao dịch và thanh toán trực tuyến có giá trị cao

Khi bạn đăng nhập vào tài khoản ngân hàng, ví điện tử hoặc trang web mua sắm trực tuyến, mã OTP có thể được gửi đến số điện thoại hoặc email của bạn để xác nhận danh tính và ngăn chặn truy cập trái phép.

Đồng thời, khi bạn thực hiện giao dịch thanh toán trực tuyến có giá trị cao như chuyển khoản ngân hàng, thanh toán hóa đơn, mua sắm trực tuyến, đặt xe, ăn uống,... mã OTP sẽ được gửi đến bạn để xác nhận giao dịch và bảo vệ tiền của bạn khỏi bị đánh cắp.

Xem thêm: Thẻ tín dụng là gì? Hướng dẫn sử dụng thẻ tín dụng khôn ngoan

Thiết lập mật khẩu khi quên hoặc mất tài khoản

Trong trường hợp bạn vô tình quên hoặc mất tài khoản trên một hệ thống bất kỳ, bạn có thể khôi phục hoặc đặt lại mật khẩu thông qua việc xác nhận mã OTP. Khi người dùng chọn quên mật khẩu và tiến hành đặt lại mật khẩu thì hệ thống sẽ gửi mã OTP đến địa chỉ email hoặc số điện thoại đã đăng ký từ ban đầu. Sau đó, bạn chỉ cần mở hộp thư đến trong email hoặc tin nhắn SMS và nhập mã OTP để tiến hành xác nhận. Khi xác nhận hoàn tất, bạn có thể thực hiện khôi phục và đặt lại mật khẩu.

Tại sao mã OTP đóng vai trò quan trọng khi giao dịch?

Nhiều người dùng thắc mắc về tính cần thiết của mã OTP khi đã có mật khẩu tài khoản. Tuy nhiên, trong bối cảnh tội phạm công nghệ ngày càng tinh vi, việc sử dụng mã OTP mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho việc bảo vệ tài khoản:

• Lớp bảo mật bổ sung: mã OTP đóng vai trò như mật khẩu thứ hai, xác thực giao dịch và đảm bảo an toàn cho tài khoản. Nhờ vậy, chỉ người dùng chính chủ mới có thể thực hiện các giao dịch quan trọng.
• Tính bảo mật cao: Mã xác thực OTP chỉ có hiệu lực trong thời gian ngắn (thường là 30 giây đến 2 phút) và được gửi qua tin nhắn điện thoại hoặc ứng dụng di động. Điều này đảm bảo chỉ người dùng sở hữu thiết bị chính chủ mới có thể truy cập mã OTP và xác thực giao dịch.
• Ngăn chặn tấn công hiệu quả: Kể cả khi kẻ gian đánh cắp được mật khẩu tài khoản, họ cũng không thể thực hiện giao dịch nếu không có mã OTP. Do đó, OTP góp phần ngăn chặn hiệu quả các hành vi gian lận, truy cập trái phép tài khoản.

Xem thêm: Chỉ số Dow Jones là gì? Cách ứng dụng chỉ số Dow Jones hiệu quả

Cách lấy mã xác thực OTP khi thực hiện giao dịch qua ngân hàng

Khi bạn đăng ký thông tin bằng tài khoản ngân hàng, ngân hàng sẽ gửi mã OTP về số điện thoại của bạn. Nếu bạn muốn sử dụng Internet Banking để chuyển tiền từ tài khoản này sang tài khoản khác qua điện thoại. Bạn phải nhập tên người dùng và mật khẩu đã đăng ký để đăng nhập. Sau khi thay đổi hoàn toàn các chi tiết giao dịch, chẳng hạn như người nhận, số tiền chuyển và phương thức thanh toán. Lúc này, ngân hàng sẽ yêu cầu bạn kiểm tra lại thông tin, sau đó nhấn lấy mã OTP để tiến hành xác thực.

Ngân hàng sẽ gửi một mã số gồm 4 đến 6 ký tự đến số điện thoại mà bạn đã đăng ký trước đó sau một khoảng thời gian ngắn. Để kết thúc giao dịch, bạn chỉ cần nhập OTP để xác nhận giao dịch lần cuối. Đây là cách lấy mã OTP khá phổ biến hiện nay.

Ngoài ra, mã OTP sẽ tự động được gửi đến số điện thoại của bạn khi nhập thông tin thanh toán cho các giao dịch trực tuyến bằng thẻ ghi nợ hoặc thẻ tín dụng hoặc ngay cả khi mở tài khoản tiết kiệm ngân hàng trực tuyến. Đây là bước xác minh các thông tin chi tiết của giao dịch.

Xem thêm: GDP là gì? Phân biệt khái niệm giữa GDP và GNP

Người dùng cần lưu ý gì khi sử dụng mã OTP?

OTP là lớp bảo mật cuối cùng trước khi các giao dịch được tiến hành thực hiện. Do đó, người dùng cần cẩn trọng và có những phương án để bảo mật thông tin cá nhân. Dưới đây là một số lưu ý mà bạn nên quan tâm và nắm rõ: 

• Không nhập mã OTP từ liên kết lạ: Nhiều người đã bị mất tài khoản với tổng trị giá hàng trăm triệu đồng do nhập mã OTP vào các đường dẫn đáng ngờ. Mặc dù đã có nhiều cảnh báo về trò lừa đảo nhưng vẫn có nhiều người bị mắc bẫy.
• Tuyệt đối không cung cấp mã OTP cho người khác: Chỉ những giao dịch do chính chủ thực hiện mới sử dụng mã OTP. Không cung cấp mã OTP của bạn cho bất kỳ ai, hiện nay có rất nhiều đối tượng đóng giả công an hoặc nhân viên ngân hàng để tiến hành lừa đảo.
• Đặt mật khẩu điện thoại để hạn chế lộ mã OTP: Hiện nay, hầu hết mọi người đều sử dụng internet banking để chuyển tiền và thanh toán các dịch vụ, hàng hóa. Điều này khiến chiếc điện thoại không chỉ để nghe - gọi mà còn như một chiếc ví thứ hai. Do đó, người dùng nên đặt mật khẩu điện thoại để tránh bị lộ thông tin cá nhân và SMS gửi mã OTP về điện thoại.
• Nếu bị mất điện thoại, hãy khóa tạm thời SMS OTP: Khi bị mất điện thoại, hãy tắt ngay tính năng SMS OTP vì dù có mật khẩu thì mã SMS OTP vẫn có thể nhìn thấy trên màn hình chờ hoặc nếu điện thoại bị kẻ gian bẻ khóa.

Xem thêm: Làm gì khi bị mất thẻ ngân hàng?

Trường hợp nào người dùng không nhận được mã OTP?

Trong một vài trường hợp, người dùng có thể không nhận được mã OTP. Một số lý do phổ biến như sau:

Số điện thoại đăng ký bị sai

Khi đăng ký tài khoản trực tuyến, việc yêu cầu cung cấp thông tin số điện thoại là bắt buộc để nhận mã OTP. Nếu bạn không nhận được mã OTP khi thực hiện giao dịch, hãy kiểm tra kỹ xem bạn đã cung cấp đúng số điện thoại đã đăng ký hay chưa. Nếu chưa, bạn có thể liên hệ với tổng đài của dịch vụ hoặc kiểm tra ứng dụng di động để xác nhận thông tin và đảm bảo rằng số điện thoại nhận OTP là chính xác. Trong trường hợp xảy ra nhầm lẫn, bạn cần cập nhật thông tin số điện thoại của mình để tiếp tục nhận được mã OTP cho các giao dịch sau này.

Ngoài vùng phủ sóng

Mã OTP sẽ không được gửi nếu bạn ở ngoài vùng phủ sóng và điện thoại không nhận sóng. Ngoài ra, bạn sẽ không nhận được mã OTP và hoàn tất giao dịch trực tuyến nếu sử dụng SIM điện thoại không hỗ trợ chuyển vùng khi ở nước ngoài. 

Sim bị khóa

SIM trên máy bị khóa cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn không lấy được mã OTP. Trường hợp này rất có thể SIM của bạn đã bị khóa 2 chiều, vì vậy bạn cần kiểm tra lại tình trạng SIM . Ngoài ra, bạn cũng nên tìm hiểu cách lấy mã OTP khi bị mất SIMđể phòng trường hợp xấu nhất.

Người dùng cài đặt tính năng chặn SMS

Một lý do khác khiến bạn có thể không nhận được OTP là nếu số điện thoại của bạn đã gửi thư rác hoặc chặn tin nhắn từ ngân hàng của bạn. Tin nhắn sẽ không được gửi đến điện thoại nếu SMS bị chặn.

Như vậy, bài viết trên ZaloPay đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về những thông tin liên quan đến “Mã OTP là gì?”. Hy vọng đây sẽ là những thông tin hữu ích giúp bạn trang bị cho mình thêm những kiến thức trong việc bảo mật thông tin cá nhân.