eKYC là gì? Hiểu đúng về eKYC và ứng dụng trong tài chính - ngân hàng

KYC, viết tắt của cụm tiếng Anh Know Your Customer, là quy trình mà các doanh nghiệp và tổ chức tài chính sử dụng để xác minh danh tính của khách hàng. Quy trình này thường bao gồm việc thu thập và xác thực các thông tin cá nhân như tên, ngày sinh, số chứng minh thư, thông tin cư trú, bằng chứng thu nhập,... Việc sử dụng KYC giúp bảo vệ các tổ chức khỏi rủi ro pháp lý và danh tiếng, đồng thời bảo vệ khách hàng khỏi gian lận và lừa đảo.

>> Xem thêm: 7 nguyên tắc bảo mật cần ghi nhớ khi dùng ứng dụng chuyển tiền

eKYC là cụm từ viết tắt của Electronic Know Your Customer. Đây là hình thức định danh khách hàng điện tử, cho phép xác minh danh tính người dùng bằng phương thức online thông qua sinh trắc học và công nghệ AI. 

Trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, việc định danh khách hàng là điều bắt buộc, bởi ngân hàng hay các ứng dụng tài chính online như ví điện tử, Mobile Banking,... phải biết được chính chủ tài khoản, từ đó có thể quản lý các  giao dịch như rút tiền, gửi tiền, cho vay,... Bên cạnh đó, việc xác minh danh tính khách hàng còn giúp đánh giá và giám sát rủi ro, phòng ngừa rửa tiền hay những gian lận bất hợp pháp khác.

Nếu như ở phương thức KYC truyền thống, bạn phải đem theo giấy tờ cá nhân đến trực tiếp quầy giao dịch để thực hiện thủ tục định danh khách hàng, thì với công nghệ eKYC, mọi việc có thể dễ dàng thực hiện thông qua các thiết bị điện tử. Đây là giải pháp giúp cắt giảm thủ tục hành chính cồng kềnh, tiết kiệm công sức và thời gian di chuyển.

>> Xem thêm: Những bất lợi khi không xác thực tài khoản ví điện tử (eKYC) 

Để đảm bảo tính bảo mật thông tin khách hàng, eKYC gồm 3 hình thức bảo mật chính là:

• Tên đăng nhập (username) và mật khẩu: Đây là hình thức đơn giản và phổ biến nhất. , kKhách hàng có thể tạo tài khoản và sử dụng tên đăng nhập cùng mật khẩu để sử dụng tài khoản của mình. Để bảo vệ tài khoản tối ưu, hãy tạo một mật khẩu mạnh và khó đoán, đồng thời thay đổi mật khẩu này ít nhất 6 tháng một lần.
• Face ID hoặc Touch ID: Với những bị điện tử hỗ trợ nhận diện khuôn mặt (Face ID) hoặc dấu vân tay (Touch ID), bạn có thể áp dụng cách thức này để bảo mật eKYC. Khách hàng chỉ cần lựa chọn cách thức bảo mật Touch ID/Face ID trong phần thiết lập cài đặt ban đầu.
• Mã OTP: Đây là cách xác thực thông qua mã gồm từ 4-8 chữ số được gửi về số điện thoại mà bạn đã đăng ký. Xác thực bằng mã OTP là cách thức bảo mật cao nhất, không chỉ sử dụng cho tài khoản eKYC mà còn áp dụng ở nhiều loại tài khoản khác nhau.

>> Xem thêm: Mã PIN là gì? Các loại mã PIN và cách đổi mã PIN thẻ ATM 

Về cơ bản, công nghệ eKYC cũng bao gồm các bước giống như xác minh danh tính thông thường là: xác minh giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD), xác minh thông tin cá nhân và xác minh khuôn mặt. Tuy nhiên, điểm khác biệt là tất cả các bước này đều được thực hiện trực tuyến với các thao tác vô cùng đơn giản. Cụ thể như sau:

• Bước 1: Cung cấp giấy tờ tùy thân

Loại giấy tờ tùy thân thường được yêu cầu là chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu, giấy phép lái xe,... Trong trường hợp mở tài khoản tín dụng hay tài khoản giao dịch chứng khoán, bạn có thể được yêu cầu cung cấp thêm các loại giấy tờ khác như hộ khẩu, bản sao kê thu nhập,... Người dùng chỉ cần căn chỉnh và chụp rõ hai mặt của loại giấy tờ mà ngân hàng yêu cầu.

• Bước 2: Xác minh thông tin cá nhân của khách hàng

Từ hình ảnh các loại giấy tờ mà khách hàng cung cấp, eKYC sẽ sử dụng công nghệ OCR và AI để trích xuất ra thông tin cá nhân của bạn. Kỹ thuật này thường đem lại kết quả có độ chính xác cao (trên 98%). Khách hàng chỉ cần kiểm tra lại tất cả thông tin được trích xuất ra và chỉnh sửa nếu có sai sót.

• Bước 3: Xác minh khuôn mặt người dùng

Khách hàng cần xác thực khuôn mặt của mình sao cho trùng khớp với ảnh trên các giấy tờ cá nhân. Để thực hiện điều này, eKYC yêu cầu bạn chụp hoặc quay video gương mặt tại nhiều góc khác nhau cho đến khi đạt độ tương thích. Nếu không thành công, hệ thống sẽ yêu cầu bạn xác minh lại nhiều lần cho đến khi hoàn tất.

>> Xem thêm: Các loại thẻ ngân hàng: Phân loại và lưu ý sử dụng 

Để đạt được độ chính xác và tiện lợi trong việc xác minh danh tính khách hàng, eKYC đã áp dụng những công nghệ tiên tiến nhất hiện nay, bao gồm:

Công nghệ OCR

OCR là viết tắt của cụm từ Optical Character Recognition. Đây là công nghệ dạng ký tự quang học có khả năng nhận dạng và trích xuất thông tin từ tệp hình ảnh hoặc PDF. 

Trong eKYC, công nghệ OCR kết hợp với công nghệ AI được ứng dụng để trích xuất thông tin từ hình ảnh mà khách hàng cung cấp với độ chính xác cao. Điều này giúp tiết kiệm thời gian nhập thủ công và tối ưu hóa quá trình xác minh giấy tờ.

>> Xem thêm: ATM là gì? Phân biệt các loại thẻ ATM và cách làm thẻ đơn giản 

Công nghệ Facematch

Công nghệ Facematch được sử dụng để đối chiếu ảnh trên giấy tờ tùy thân với ảnh chân dung hoặc video do khách hàng cung cấp ngay tại thời điểm đó. Điều này được thực hiện bởi tính năng học sâu (deep learning) giúp phân tích tỷ lệ trùng khớp giữa các dữ liệu đầu vào, từ đó xác minh sự trùng khớp giữa khuôn mặt khách hàng với hình ảnh trên giấy tờ đã cung cấp. 

Ưu điểm của công nghệ Facematch là tốc độ xử lý nhanh (từ 0,8 - 1,2 giây/ảnh), độ chính xác cao và thao tác dễ dàng, thân thiện với người dùng.

>> Xem thêm: Thẻ tín dụng là gì? Chức năng thẻ tín dụng và cách sử dụng chi tiết A - Z

Công nghệ Liveness Detection

Công nghệ Liveness Detection được ứng dụng nhằm tăng độ xác thực, hạn chế tình trạng gian lận, giả mạo khuôn mặt khi sử dụng Facematch. Cụ thể, Liveness Detection cho phép xác định thời gian thực mà người dùng đang thao tác, phân tích xem video quay chân dung có phải là bản được thực hiện ngay thời điểm đó hay không. Đây chính là yếu tố phòng vệ cấp độ 2 trong quá trình xác minh danh tính.

>> Xem thêm: Smart OTP là gì? Cách kích hoạt, sử dụng và một số lưu ý 

Ưu điểm

Trong thời đại công nghệ 4.0 như hiện nay, eKYC được xem là giải pháp tối ưu giúp tiết kiệm thời gian, chi phí trong việc xác minh danh tính. Điều này mang lại nhiều lợi ích cho cả ngân hàng/tổ chức tín dụng lẫn khách hàng. Vậy, ưu điểm cụ thể của eKYC là gì?

Đối với ngân hàng và ứng dụng tài chính

Nhờ có công nghệ eKYC, các ngân hàng hoặc doanh nghiệp phát triển sản phẩm tài chính như ví điện tử, app chứng khoán,... có thể đẩy nhanh tốc độ số hóa trong việc quản lý hoạt động. Nói một cách dễ hiểu, khi số hóa thành công, các ứng dụng banking trên điện thoại hoàn toàn có thể trở thành một chi nhánh ngân hàng thu nhỏ. Điều này vừa giúp tiết kiệm nguồn chi phí vận hành và nhân lực, vừa giúp tăng hiệu quả quản lý dữ liệu khách hàng.

Bên cạnh đó, những công nghệ như eKYC góp phần làm đơn giản hóa các quy trình, thủ tục truyền thống phức tạp. Chính sự tiện lợi này đã thu hút và tạo thói quen sử dụng ở khách hàng. Số lượng khách hàng càng lớn, thị phần ngân hàng càng tăng cao.

Đối với khách hàng

Nhờ có công nghệ eKYC, hỗ trợ việc mở tài khoản ngân hàng trở nên đơn giản hơn. Thay vì phải mất thời gian di chuyển, tiến hành đăng ký thủ công, xếp hàng chờ đợi thì hiện nay khách hàng có thể thực hiện tất cả các bước này qua thao tác trên điện thoại di động ở mọi lúc mọi nơi. Điều này giúp tiết kiệm tối đa thời gian và công sức của khách hàng.

>> Xem thêm:

• Bao nhiêu tuổi được làm thẻ ngân hàng? Quy định luật 2024
• Nên làm thẻ ngân hàng nào? Miễn phí làm thẻ ATM, giao dịch tốt
• Hướng dẫn cách làm thẻ ATM đơn giản nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn 

Nhược điểm

Mặc dù eKYC mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại một số hạn chế mà người dùng cần xem xét. Cụ thể như sau

• Nguy cơ về bảo mật: Thông tin cá nhân có thể bị đánh cắp hoặc sử dụng sai mục đích nếu hệ thống eKYC không được bảo mật tốt. Các thông tin này thường bao gồm: tên tài khoản, mật khẩu, số điện thoại, CMND/CCCD,... bị rò rỉ khi lỡ truy cập vào các trang web không chính thống hoặc đường link chứa mã độc.
• Yêu cầu công nghệ: Khách hàng cần có thiết bị và kết nối internet ổn định để thực hiện eKYC.
• Khó khăn trong xác minh: Trong một số trường hợp, việc xác minh danh tính qua eKYC có thể gặp khó khăn nếu hình ảnh hoặc thông tin cung cấp không rõ ràng hoặc không khớp với dữ liệu.
• Loại trừ một số đối tượng: Những người không có khả năng tiếp cận công nghệ hoặc không thoải mái với việc chia sẻ thông tin trực tuyến có thể bị loại trừ khỏi các dịch vụ yêu cầu eKYC.

>> Xem thêm: Top 8 ứng dụng chuyển tiền qua điện thoại phổ biến 2024 

Tùy theo loại tài khoản mà cấp độ eKYC được áp dụng sẽ khác nhau. Tuy nhiên các đối tượng vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu chung của quy trình này. Bao gồm các đối tượng sau:

• Người mở tài khoản ngân hàng/tài khoản ngân hàng trực tuyến
• Người mở tài khoản để giao dịch chứng khoán
• Người mở tài khoản thẻ tín dụng
• Người mở tài khoản để mua bảo hiểm

Công nghệ eKYC đang được ứng dụng ngày càng phổ biến trong việc xác minh danh tính khách hàng. Hy vọng rằng từ những thông tin hữu ích mà Zalopay đã chia sẻ, bạn đọc đã hiểu rõ hơn eKYC là gì cũng như nguyên lý hoạt động của công nghệ này. Việc nắm bắt và sử dụng các công nghệ định danh hiện đại sẽ giúp tối ưu hóa quy trình mở tài khoản và tiết kiệm thời gian, công sức cho người dùng.