Chứng khoán cơ sở là gì? Kiến thức về chứng khoán cơ sở cần biết

Chứng khoán cơ sở là loại chứng khoán được sử dụng với mục đích làm tài sản cơ sở của chứng quyền và một số chứng khoán phái sinh. Đây thường là các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác mà người đầu tư có thể mua và bán trên thị trường mở cửa công khai.

Để có thể trở thành chứng khoán cơ sở, cổ phiếu hoặc trái phiếu phải đáp ứng một số điều kiện, điển hình là phải thuộc chỉ số VN30 hay HNX30. Bên cạnh đó, chứng khoán cơ sở cũng phải đáp ứng được các tiêu chí về giá trị vốn hóa trên thị trường, tỷ lệ tự do chuyển nhượng, tính thanh khoản,...

>> Xem thêm: Chứng khoán là gì? Phân loại chứng khoán hiện nay 

Dưới đây là một số đặc điểm của chứng khoán cơ sở:

• Tổ chức phát hành: Tổ chức phát hành chứng khoán cơ sở bắt buộc là tổ chức hành chính, mỗi nơi phát hành sẽ có những quy định khác nhau, từng sản phẩm cũng sẽ có những quy định riêng.
• Nơi mở chứng khoán cơ sở: Nhà đầu tư cần mở tài khoản tại công ty chứng khoán để giao dịch trên sàn chứng khoán cơ sở.
• Số lượng, khối lượng phát hành: Giới hạn tùy vào từng tổ chức cụ thể.
• Khối lượng phát hành: Giới hạn tùy vào từng khoảng thời gian cụ thể.
• Ký quỹ: Chứng khoán cơ sở không cần phải ký quỹ.
• Khả năng bán: Nhà đầu tư chỉ có thể bán chứng khoán khi đã toàn quyền sở hữu.
• Rủi ro lợi nhuận: Người bán có thể lỗ không giới hạn, người mua có thể lỗ tối đa bằng mức phí đã mua. Người mua thực hiện giao dịch trên tinh thần tự nguyện. 

>> Xem thêm: Hướng dẫn cách chơi chứng khoán cho người mới hiệu quả, nhanh chóng thu lợi nhuận 

Thị trường chứng khoán cơ sở là nơi mà các chứng khoán cơ bản như cổ phiếu và trái phiếu được mua bán, giao dịch. Thị trường này được tổ chức và hoạt động dưới sự giám sát của các cơ quan quản lý và luật pháp tương ứng của mỗi quốc gia, tại Việt Nam là Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Giá của chứng khoán cơ sở phản ánh trạng thái về chi phí vốn và giá cả của nguồn vốn đầu tư. Nhờ đó mà thị trường chứng khoán cơ sở thường được xem là một chỉ báo quan trọng để đo lường sức khỏe của nền kinh tế và tình hình tài chính của một quốc gia hoặc khu vực. Cụ thể:

• Thị trường chứng khoán cơ sở gồm cổ phiếu của các công ty lớn và quan trọng trong nền kinh tế. Hiệu suất của các công ty này thường phản ánh tình hình kinh tế tổng thể, bởi vì khi nền kinh tế phát triển, các công ty này có xu hướng tăng trưởng và ngược lại.
• Thị trường chứng khoán thường đi trước các chỉ số kinh tế thực khác (như GDP, tỷ lệ thất nghiệp, lạm phát,...) vì giá cổ phiếu dựa trên kỳ vọng về tương lai. Do đó, sự thay đổi trong thị trường chứng khoán có thể cung cấp tín hiệu sớm về những thay đổi trong nền kinh tế.

>> Xem thêm: 

• CapEx là gì? Vận dụng chỉ số CapEx trong phân tích và đầu tư chứng khoán như thế nào?
• Hội chứng tâm lý FOMO là gì? 6 cách vượt “bẫy” FOMO trong chứng khoán 

Đầu tư chứng khoán cơ sở là một hoạt động tài chính phổ biến, có thể mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi đầu tư chứng khoán cơ sở tại Việt Nam:

• Tạo tài khoản chứng khoán: Bạn cần mở một tài khoản tại các công ty chứng khoán có uy tín tại Việt Nam, điển hình như: SSI, VNDirect, HSC, VCSC,...
• Cách thức giao dịch: Có thể đến trực tiếp công ty chứng khoán để đặt lệnh mua/bán hoặc sử dụng các nền tảng giao dịch trực tuyến (website hoặc ứng dụng di động) của công ty chứng khoán để đặt lệnh.
• Thời gian giao dịch: Chứng khoán Việt Nam thường giao dịch từ thứ Hai đến thứ Sáu, trừ các ngày nghỉ lễ. Phiên buổi sáng từ 9:00 đến 11:30, phiên buổi chiều từ 13:00 đến 15:00.
• Các nhân tố tham gia: Lưu ý các nhân tố tham gia có thể là nhà đầu tư cá nhân, tổ chức hay môi giới chứng khoán.
• Nghiên cứu trước khi đầu tư: Trước khi đầu tư, hãy nghiên cứu kỹ lưỡng về công ty: lịch sử, ngành nghề và tình hình kinh tế.
• Quản lý rủi ro: Xác định mức rủi ro chấp nhận được và đặt lệnh cắt lỗ (stop loss) để bảo vệ tài sản.
• Theo dõi thị trường: Luôn cập nhật thông tin thị trường, chính sách kinh tế và các yếu tố ảnh hưởng khác.

>> Xem thêm: 

• Top 10 app đầu tư chứng khoán uy tín trên thị trường hiện nay
• Giờ giao dịch chứng khoán tại các sàn giao dịch phổ biến ở Việt Nam 

Để phân biệt chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh, bạn cần nắm rõ một số điểm khác nhau dưới đây:

Giao dịch chứng khoán cơ sở ở đâu?

Giao dịch chứng khoán cơ sở thường được thực hiện trên các sàn giao dịch chứng khoán. Ở Việt Nam, có hai sàn giao dịch chứng khoán lớn là:

• Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE): Là sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất tại Việt Nam với nhiều cổ phiếu của các công ty niêm yết.
• Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX): Sàn giao dịch này cũng có nhiều cổ phiếu của các công ty niêm yết, đặc biệt là các công ty vừa và nhỏ.

Nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch trên các sàn này thông qua các công ty chứng khoán hoặc qua các phần mềm, ứng dụng giao dịch trực tuyến mà các công ty chứng khoán cung cấp. Đối với nhà đầu tư ở nước ngoài, họ cũng có thể sử dụng các sàn giao dịch chứng khoán trực tuyến được hỗ trợ bởi các công ty chứng khoán quốc tế.

Nên chơi chứng khoán phái sinh hay cơ sở?

Quyết định đầu tư vào chứng khoán phái sinh hay chứng khoán cơ sở phụ thuộc vào mục tiêu đầu tư, kiến thức, kinh nghiệm và khả năng chấp nhận rủi ro của mỗi người. Bạn nên tìm hiểu kỹ đặc điểm của từng loại chứng khoán và lựa chọn dựa trên mục tiêu, kinh nghiệm của bản thân.

>> Xem thêm: 

• Các thuật ngữ chứng khoán mà nhà đầu tư mới cần phải nắm
• Sàn chứng khoán là gì? Top 4 sàn giao dịch chứng khoán uy tín nhất Việt Nam
• Đòn bẩy tài chính là gì? Vai trò của đòn bẩy tài chính trong chứng khoán và cách tính 

Bạn muốn bắt tay đầu tư chứng khoán? ZaloPay giới thiệu đến bạn tính năng Tài khoản chứng khoán, cho phép bạn gia nhập thị trường đầu tư chỉ từ 1 cổ phiếu. Dưới đây là hướng dẫn đơn giản để bạn mở tài khoản:

• Bước 1: Truy cập ứng dụng ZaloPay. Chọn “Tất cả” rồi chọn biểu tượng “Tài Khoản Chứng Khoán”.
• Bước 2: Tại màn hình Tài Khoản Chứng Khoán, nhấp vào “Đăng ký tài khoản”.
• Bước 3: Kiểm tra và bổ sung các thông tin cá nhân rồi nhấn “Tiếp tục”.
• Bước 4: Đọc hợp đồng, ký tên, sau đó chọn “Ký hợp đồng”.
• Bước 5: Nhập mã PIN ZaloPay hoặc xác thực bằng sinh trắc học (Touch ID/ Face ID).
• Bước 6: Hoàn thành đăng ký và đợi kết quả.

ZaloPay là người bạn đồng hành của bạn trong hành trình đầu tư với Tài Khoản Chứng Khoán. Sản phẩm do DNSE cung cấp trên nền tảng ZaloPay, nhằm hỗ trợ nhà đầu tư mới bắt đầu với chỉ một cổ phiếu. Bằng cách kết hợp giữa ZaloPay và DNSE, sản phẩm đầu tư chứng khoán trở nên dễ dàng tiếp cận hơn với mọi người. Theo dõi ZaloPay để có thêm nhiều kiến thức hữu ích khác về đầu tư.