OTC là gì? Tìm hiểu về cổ phiếu OTC và cách đầu tư hiệu quả cho người mới

• Tổng quan về phân tích kỹ thuật chứng khoán cho người mới bắt đầu
• Cách đọc báo cáo tài chính chứng khoán dành cho người mới
• Đầu tư chứng khoán ngắn hạn là gì? So sánh giữa đầu tư chứng khoán ngắn hạn và dài hạn

OTC là gì? Các dạng cổ phiếu OTC phổ biến

Để hình dung rõ hơn về OTC, các dạng cổ phiếu OTC, bạn cần nắm rõ các định nghĩa sau:

• OTC: từ viết tắt của Over The Counter tức là giao dịch được thực hiện tại quầy. Trong lĩnh vực chứng khoán thì đây là được hiểu là thị trường mua bán không qua sàn giao dịch tập trung, mà được thực hiện tại các "quầy" của công ty chứng khoán, ngân hàng hoặc các tổ chức phát hành cổ phiếu.
• Sàn OTC (thị trường OTC): được định nghĩa là thị trường phi tập trung được tổ chức không dựa vào một mặt bằng giao dịch cố định như thị trường sàn giao dịch mà dựa vào hệ thống giá cạnh tranh và thương lượng giá thông qua các công cụ, phương tiện thông tin. Sàn OTC còn có nhiều tên gọi khác như thị trường chứng khoán tự do, thị trường mạng.
• Cổ phiếu OTC: là những cổ phiếu chưa được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán như HNX, HSX hay UPCOM. Cổ phiếu này sẽ được giao dịch trên quầy không chính thức của các công ty chứng khoán, ngân hàng hay công ty phát hành cổ phiếu.

Cổ phiếu giao dịch trên sàn OTC được chia thành hai dạng như sau:

• Cổ phiếu chưa có mã lưu ký: Được quản lý bởi phòng phòng Quản lý cổ đông của công ty phát hành hoặc công ty chứng khoán quản lý sổ cổ đông. Loại cổ phiếu này chưa được lưu ký tại Trung tâm lưu ký chứng khoán quốc gia (VSD), vì vậy, tính thanh khoản có thể không cao như các cổ phiếu đã niêm yết.
• Cổ phiếu có mã lưu ký: Được quản lý bởi Trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD), mang lại tính minh bạch và độ bảo mật cao hơn cho nhà đầu tư. Điều này giúp các giao dịch trở nên dễ dàng hơn, đồng thời giúp cổ phiếu có tính thanh khoản tốt hơn trong thị trường OTC.

Đặc điểm của cổ phiếu OTC

Giao dịch phi tập trung

Cổ phiếu OTC là loại cổ phiếu giao dịch phi tập trung không qua các sàn chứng khoán như HNX, HoSE hay UPCOM. Việc mua/bán cổ phiếu OTC được thực hiện trên nền tảng điện tử trung gian như website, diễn đàn do các công ty mới giới chứng khoán cung cấp. Các công ty này đồng thời cũng là nhà tạo lập thị trường thông qua việc báo giá và thực hiện mua/bán chứng khoán.

Đặc điểm về giá

Giá giao dịch trên sàn OTC thể hiện trên giấy tờ là 10.000 VNĐ. Tuy nhiên, khi giao dịch, giá thực tế chênh lệch rất nhiều so với mệnh giá. Giá cổ  phiếu OTC thường không được công khai, mà thông qua môi giới chứng khoán, đại lý, các trang chuyển nhượng. Nhà đầu tư có thể mua/bán trực tiếp thông qua các nhà môi giới hoặc đại lý sẵn sàng bán cổ phiếu/trái phiếu mà họ sở hữu.

Nguyên tắc thuận mua vừa bán

Việc giao dịch được thực hiện trên nguyên tắc thuận mua vừa bán, cả người mua và người bán cùng đưa ra mức giá kỳ vọng của mình trên thị trường OTC, không bị giới hạn bởi các quy định về biên độ hay khối lượng cổ phiếu như trên các sàn tập trung. 

Tính linh hoạt và dễ dàng trong giao dịch

Giống như việc giao dịch cổ phiếu đang niêm yết trên sàn tập trung, quá trình mua/bán cổ phiếu OTC khá dễ dàng. Nhà đầu tư có thể bán cổ phiếu thông qua các công ty môi giới chứng khoán trục tuyến. Để có thể mua cổ phiếu OTC, nhà đầu tư cần có đủ số tiền trong tài khoản chứng khoán tương ứng với giá trị cổ phiếu muốn mua. Các yếu tố trong giao dịch cổ phiếu OTC:

• Thành phần tham gia: Nhà đầu tư có thể tham gia thị trường OTC thông qua các nhóm, hội, diễn đàn chứng khoán nhằm chia sẻ thông tin và kết nối với các nhà đầu tư khác.
• Loại hình cổ phiếu: Hàng hóa chính là các cổ phiếu của doanh nghiệp cổ phần có triển vọng, hoặc những doanh nghiệp có khả năng sắp được niêm yết.
• Phương thức mua bán: Nhà đầu tư có thể chọn giao dịch trực tiếp với bên mua hoặc qua các công ty môi giới. Mặc dù hiện nay giao dịch trực tiếp phổ biến hơn, phương thức thông qua môi giới dự kiến sẽ phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
• Thông tin thị trường: Nhà đầu tư thường tìm kiếm thông tin từ nhiều nguồn, như báo cáo tài chính, các cơ quan chức năng, phương tiện truyền thông đại chúng, và các hội nhóm kinh doanh. Tuy nhiên, do đặc thù thị trường OTC, thông tin từ những nguồn này có thể thiếu chính xác hoặc chưa cập nhật, đòi hỏi nhà đầu tư phải thẩm định kỹ lưỡng trước khi ra quyết định.

Ưu điểm và độ rủi ro khi mua cổ phiếu OTC

Cổ phiếu OTC có khả năng sinh lời khá cao nhưng đi kèm với đó là rủi ro mang lại lớn. Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ về thị trường để có cho mình chiến lược đầu tư phù hợp. Dưới dây là những ưu điểm và rủi ro của cổ phiếu OTC mà bạn cần chú ý:

Ưu điểm:

• Cổ phiếu OTC có tiềm năng sinh lời cao.
• Người mua và người bán tự thương lượng giá với nhau tạo nên tính linh hoạt trong cơ chế định giá cổ phiếu trong giao dịch.
• Cổ phiếu OTC có mức giá thấp hơn so với các cổ phiếu đang niêm yết. Nhà đầu tư với số vốn ban đầu thấp có thể tham gia đầu tư nhưng mã tiềm năng có khả năng sinh lời cao.
• Có thể giao dịch tiền điện tử như Bitcoin, Ethereum,... khi các sàn giao dịch tập trung chưa hợp pháp hóa hình thức giao dịch này.

Rủi ro:

• Rủi ro từ chủ thể phát hành: Một số công ty phát hành cổ phiếu OTC thiếu minh bạch, không rõ ràng về tài chính khiến nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc đánh giá.
• Rủi ro từ thị trường: Thị trường OTC phi tập trung, chưa có quy định rõ ràng, dễ dẫn đến những biến động không kiểm soát trong giá cổ phiếu.
• Rủi ro về thanh khoản: Tính thanh khoản thấp, cổ phiếu OTC khó chuyển nhượng nhanh chóng khi cần bán lại.
• Rủi ro vì lừa đảo: Nhà đầu tư dễ bị lừa đảo hoặc mất quyền lợi do thông tin thiếu minh bạch từ bên bán hoặc môi giới.

So sánh sàn OTC và sàn tập trung

Để có thể quyết định sẽ đầu tư vào thị trường phi tập trung OTC hay thị trường tập trung. Nhà đầu tư cần nắm rõ bản chất của thị trường cũng như những điểm khác nhau để đưa ra chiến lược đầu tư phù hợp.

Điểm giống nhau: Cả hai thị trường đều hoạt động và chịu sự chi phối của Luật chứng khoán Việt Nam.

Điểm khác nhau:

>>> Xem thêm: Khung giờ giao dịch chứng khoán Việt Nam mới nhất, cập nhật 2024 

Cách lựa chọn cổ phiếu OTC để đầu tư

Cổ phiếu OTC được đánh giá là có tỷ suất sinh lợi (ROE) khá cao cùng với đó là rủi ro đi kèm lớn hơn so với thị trường tập trung. Vì vậy, nhà đầu tư cần cân nhắc và chọn lọc cổ phiếu đầu tư một cách kĩ càng:

• Lựa chọn cổ phiếu có thanh khoản cao: Nếu nhà đầu tư mua những mã cổ phiếu có khối lượng giao dịch quá thấp thì có nguy cơ khó thu hồi vốn do tính thanh khoản không cao. Ngoài ra, giá trị cổ phiếu trên thị trưởng cùng khó có sự tăng trưởng.
• Lựa chọn cổ phiếu có tính minh bạch, rõ ràng: Trên thị trường phi tập trung xuất hiện rất nhiều những mã cổ phiếu thiếu minh bạch, rõ ràng và có dấu hiệu trục lợi từ nhà đầu tư. Bạn cần tìm hiểu thật kỹ càng doanh nghiệp và cẩn trọng trong quyết định đầu tư.
• Khi thị trường đang có biến động mạnh: Khi thị trường có biến động mạnh, giá chứng khoán sẽ liên tục tăng giảm với biên độ lớn tạo nên những khoảng chênh lệch về giá. Đây là thời điểm khá rủi ro, nhà đầu tư nên hạn chế tham gia thị trường nhưng cũng là cơ hội để kiếm được một khoản lợi nhuận lớn trong ngắn hạn đối với những nhà đầu tư mạo hiểm.
• Đa dạng hóa danh mục đầu tư: “Không để tất cả trứng vào một giỏ” luôn là phương châm của những nhà đầu tư chuyên nghiệp. Trong thị trường OTC cũng vậy, bạn nên phân bổ nguồn vốn đa dạng vào các mã cổ phiếu khác nhau để giảm thiểu rủi ro

Đầu tư an toàn với Tài khoản chứng khoán trên Zalopay

Để trải nghiệm đầu tư tiện lợi và dễ dàng hơn, tài khoản chứng khoán trên Zalopay - hợp tác với DNSE - mang đến cho bạn cơ hội giao dịch chỉ từ 1 cổ phiếu, theo dõi sát sao thị trường với giao diện thân thiện. Với khả năng nạp và rút tiền nhanh chóng, an toàn ngay trên Zalopay, bạn sẽ tiết kiệm được thời gian, tối ưu hóa quy trình giao dịch và quản lý danh mục đầu tư dễ dàng chỉ qua vài thao tác. Khởi động hành trình đầu tư của bạn ngay hôm nay và nắm bắt những cơ hội mới cùng Zalopay!

• Bước 1: Tải Zalopay về điện thoại. Truy cập ứng dụng, chọn biểu tượng “Tất cả”.
• Bước 2: Chọn biểu tượng “Chứng khoán”.
• Bước 3: Tại màn hình chính của TK chứng khoán, chọn “Đăng ký tài khoản".

• Bước 4: Kiểm tra và bổ sung thông tin chi tiết, bấm “Tiếp tục”.
• Bước 5: Nhập mã PIN Zalopay hoặc xác thực bằng sinh trắc học (Touch ID/ Face ID).
• Bước 6: Hoàn thành đăng ký và chờ kết quả.

Như vậy bài viết trên, Zalopay đã giúp những nhà đầu tư F0 giải đáp thắc mắc OTC là gì? Cổ phiếu OTC là gì? Trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia tài chính để có những lựa chọn phù hợp nhất với bản thân. Hy vọng những thông tin trên sẽ là nền tảng giúp bạn đưa ra quyết định chính xác trong quá trình đầu tư tài chính.